Kat

Waarom chippen?
Als je kat zoek is wil je hem of haar zo snel mogelijk terug vinden! Een kokertje aan de halsband zou een oplossing kunnen zijn, maar helaas verliezen ze deze nogal eens. Ook kunnen telefoonnummers in de koker vervagen waardoor ze niet goed leesbaar meer zijn. Een chip is daarom een goede oplossing om gegevens van huisdieren te kunnen traceren wanneer ze gevonden worden.

Wat is een chip?
Een chip is een gesloten buisje met daarin een microchip en een spoeltje dat als een antenne fungeert. Met een naald wordt de chip onder de huid ingebracht. De chip is ongeveer 1 cm lang en heeft een doorsnede van 2 mm. Iedere chip heeft een unieke code. Deze code is uit te lezen met een chipreader. Iedere dierenartsenpraktijk, dierenasiel en dierenambulance heeft zo’n chipreader. Aan de unieke code worden de gegevens van jou als eigenaar gelinkt. Bij het uitlezen van de chip komt jouw naam en telefoonnummer tevoorschijn zodat de vinder contact met je kan opnemen.

Wat gebeurt er met mijn gegevens?
Wanneer je kat bij ons op de praktijk gechipt wordt sturen we je gegevens in combinatie met de unieke code van de chip naar het NDG. NDG staat voor Nederlandse Databank Gezelschapsdieren. In deze databank worden je gegevens zorgvuldig en veilig bewaard. In het dierenpaspoort plakken we een sticker met het nummer en de bijbehorende streepjescode. Zo weet je zelf ook wel nummer jouw dier draagt. Dit nummer noteren we ook in de patiëntenkaart van ons eigen systeem.
Op het moment dat je kat staat ingeschreven ontvang je bericht van het NDG. Via hun website kun je zelf ook de gegevens van je huisdier opvragen. Vergeet niet om je gegevens te wijzigen als je gaat verhuizen!

Wat moet ik doen als mijn dier vermist is?
Neem bij vermissing altijd contact op met de dierenarts en geef de vermissing door. Wij kijken in de computer of er ergens een kat gevonden is en noteren tevens de vermissing. Je kunt ook contact opnemen met een dierenasiel en de dierenambulance. Laat ook daar je kat als vermist registreren. Meld de vermissing ook bij stichting Amivedi en bij het NDG. Verder kun je nog een A4 met duidelijke foto en omschrijving ophangen in de buurt en/of supermarkt. Een goede omschrijving van je dier geven is vaak lastig. Het kan handig zijn om een foto te gebruiken wanneer je je kat omschrijft. Kleine details kunnen nu van groot belang zijn!

Telefoonnummers die je kunnen helpen
We hopen natuurlijk dat je onderstaande telefoonnummer nooit nodig zal zijn:

• Dierenasiel Zuidwolde
  050 – 301 28 71
• Dierenambulance Groningen
  050 – 579 19 09
• Dierenambulance Noord-Groningen
  06 – 22 24 40 55
• Dierenambulance Oost-Groningen
  06 – 54 32 72 17

Je kat is onlangs onder narcose geweest en geopereerd. We hopen dat het goed gaat met je huisdier en geven graag enkele tips voor de nazorg.

Let op, iedere operatie en ieder dier is anders. Vertrouw je iets niet, neem dan altijd contact op met de dierenarts. We staan graag voor je klaar!

• Laat de kat op een rustige en warme plek bijkomen
• Drinken is toegestaan. Eten mag je een paar uur na het ophalen in kleine hoeveelheden aanbieden. Na een dag mag je dier weer zijn of haar normale portie eten
• Hou je huisdier in ieder geval op de dag van de operatie en de volgende dag binnen. Afhankelijk van de operatie kan het advies zijn om je kat langer binnen te houden
• Als je meerdere huisdieren hebt zet ze dan na de behandeling niet direct bij elkaar. Het kan zijn dat ze fel op elkaar reageren omdat de situatie (bijvoorbeeld de geur) anders is dan ze van elkaar gewend zijn. Ook wanneer ze samen naar de praktijk gekomen zijn. Zodra de patiënt weer helder is en zich volledig op zijn gemak voelt mag het weer samen met je andere huisdieren zijn.
• Soms is een kraag of een shirt na de operatie noodzakelijk. Door overmatig likken aan de wond kan schade of zelfs een infectie optreden. Doe kragen of shirts daarom ook niet voortijdig uit/af. Twijfel je of het nog nodig is om hier gebruik van de maken? Overleg dan even met de assistente.
• Controleer de wond 1 keer per dag gedurende 5 dagen. Als er zwelling, roodheid of pus aanwezig is neem dan altijd contact op!
• Hechtingen kunnen zowel onderhuids als op de huid gezet zijn. Onderhuidse hechtingen hoeven niet verwijderd worden, hechtingen op de huid wel.
• Mogelijk heeft je dier medicatie meegekregen zoals bijvoorbeeld pijnstillers of antibiotica. Lees voor gebruik altijd goed het etiket. Antibioticakuren dienen altijd volledig afgemaakt te worden, ook als je dier weer helemaal de oude lijkt! Heb je vragen over de voorgeschreven medicatie? Neem dan contact op met de praktijk.

Drachtig
Het lijkt erop dat je poes drachtig is, maar je wil het graag zeker weten. Vanaf 28 dagen na de dekking kun je een echo laten maken en vanaf 50 dagen na de dekking een röntgenfoto. De draagtijd van een kat is ongeveer 63 dagen.

Waar moet je op letten wanneer de poes gaat werpen
Het is soms erg lastig om te zien wanneer de poes gaat werpen. Sommige poezen verstoppen zich, terwijl andere poezen juist heel aanhalig worden. Laat de poes vooral met rust en zorg voor een rustig plekje. Na de eerste wee moet het eerste kitten binnen een uur geboren worden. Tussen de kittens zit meestal 45 minuten, maar dit kan ook enkele uren zijn. Zo lang de moederpoes zich rustig houdt hoef je je geen zorgen te maken. Zodra de poes weer begint te persen moet het kitten binnen 30 minuten geboren zijn.
Zorg tijdens de bevalling voor absolute rust! Stress kan er voor zorgen dat het werpen gestaakt wordt.

Wanneer moet je de dierenarts bellen

• Als de moederpoes meer dan 20 minuten krachtig perst zonder resultaat
• Als de moederpoes 1-2 uur af en toe zwak perst zonder resultaat
• Bij verlies van veel bloed uit de vulva, of bruinzwarte uitvloeiing

Groei
Weeg het geboortegewicht van de kittens binnen 24 uur na de geboorte. Het is belangrijk dat de kittens bij moeder gaan drinken. De eerste melk wordt ook wel biest genoemd. Biest bevat antistoffen die de kittens in de eerste levensweken beschermen tegen infecties. Kittens hebben nog weinig energie reserves dus het is belangrijk dat ze snel gaan drinken. Wanneer ze niet of onvoldoende drinken raken ze snel onderkoeld, uitgeput en uitgedroogd.

Het is belangrijk om een kitten die niet goed drinkt en afvalt bij te voeren. Hier is speciale kittenmelk voor verkrijgbaar. Op de verpakking staat hoe veel en hoe vaak een kitten bijgevoerd moet worden. Het is verstandig om het hele nest dan bij te voeren, zodat de sterkere kittens eerder vol zijn en er meer moedermelk overblijft voor kittens die het hard nodig zijn.

Door iedere dag de kittens te wegen kun je goed monitoren hoe het met de kittens gaat. De eerste dag mogen ze iets afvallen, maar het is belangrijk dat ze daarna iedere dag wat blijven groeien. De richtlijn is dat kittens 10 dagen na de geboorte in gewicht verdubbeld moeten zijn.

Nuttige tips

• Geef de poes tijdens de dracht, na de eventuele echo, vast kittenbrok te eten. Dit blijf je geven zolang de poes haar kittens zoogt. Laat haar rustig wennen aan de nieuwe voeding. Doe dit door het eerst te mengen met haar oude voer
• De poes zal steeds meer kleine beetjes gaan eten. Dit komt doordat er steeds minder ruimte in de buik aanwezig is door de groeiende kittens. Biedt dus wat vaker kleinere hoeveelheden aan
• Het is belangrijk om de poes te ontvlooiien en ontwormen vóórdat ze gaat werpen. LET OP! Gebruik een middel die veilig is voor drachtige poezen
• Ontworm de kittens ook regelmatig volgens een aangepast schema. Kittens krijgen via de moedermelk altijd wormen mee. De eerste keer ontwormen mag als de kittens 2 weken oud zijn. Gebruik hiervoor altijd een middel die veilig is voor het gebruik bij kittens
• Als het nest last heeft van vlooien is het belangrijk om ze goed te kammen en eventueel een speciale spray te gebruiken tegen vlooien. Vlooien kunnen bloedarmoede veroorzaken wat voor kittens erg gevaarlijk is
• Houd de temperatuur van de ruimte waar de kittens zich bevinden goed in de gaten. De ideale omgevingstemperatuur is 29-32⁰C. Voor de poes ligt de ideale temperatuur een stuk lager. In een goed geïsoleerde en afgesloten ruimte wordt dan ook meestal een temperatuur van 24-27⁰C aangehouden. Voor de kittens kan hierin eventueel een plekje met een warmtelamp gecreëerd worden.
• Zorg voor een rustige omgeving voor moederpoes en kittens

Gedragstherapie bij de kat
Kattengedragstherapie is nog relatief onbekend onder katteneigenaren. Toch kunnen katten, net als honden, gedragsproblemen ontwikkelen. Het is belangrijk om niet te lang te wachten met het inroepen van hulp wanneer je kat gedragsproblemen vertoont. Hoe langer een probleem duurt, hoe lastiger het is om het gedrag van de kat te veranderen.

Hoe ontstaan gedragsproblemen bij katten?
Met name katten die onvoldoende natuurlijk gedrag kunnen uitvoeren zijn gevoelig voor het ontwikkelen van problemen. Natuurlijk gedrag van katten bestaat uit jagen (spelen), exploreren, krabben en klimmen. Ongewenst gedrag kan ook aangeleerd zijn, bijvoorbeeld miauwen voor een dichte deur. De kat heeft geleerd dat haar gedrag haar iets positiefs oplevert: namelijk dat de eigenaar de deur voor haar open doet.

Bij welke problemen kan gedragstherapie helpen?

• Plassen of poepen buiten de kattenbak*
• Sproeien*
• Agressie naar mensen of andere katten
• Angst voor mensen, andere dieren, situaties of geluiden
• Onrust, schrikkerig en stress
• Zichzelf kaal likken of kapot bijten / krabben
• Kkrabben aan meubels of behang
• Overmatig aandacht vragen / mauwen
• Eten van niet-eetbare objecten (pica)
• Achter eigen staart aan jagen

*Bij onzindelijkheid (plassen buiten de bak) en/of sproeien is het advies altijd om eerst de urine van je kat te laten onderzoeken door de dierenarts. Op die manier kan een medische oorzaak uitgesloten worden.

Helpt gedragstherapie altijd?
Ongewenst gedrag van katten is zeker te veranderen; meestal volledig en soms gedeeltelijk. In het laatste geval wordt vaak een manier gevonden waarbij het gedrag zodanig verminderd is dat het acceptabel is voor zowel de kat als de eigenaar. Of gedragstherapie het gewenste resultaat heeft hangt af van verschillende factoren: de deskundigheid en ervaring van de gedragstherapeut, de mogelijkheden en wensen van de eigenaar, het type probleem, hoelang het probleem al aanwezig is en de opvolging van de adviezen door de eigenaar. ​

De voordelen van een gediplomeerd gedragstherapeut
Van Stad tot Wad dierenartsen heeft een samenwerking met gediplomeerd gedragstherapeut Esther van Katsgewijs. Zij heeft geleerd om een uitgebreide analyse van het probleem te maken, via vragen aan de eigenaar, videobeelden en observaties van de kat in de thuissituatie. Er wordt goed in kaart gebracht wat het gedrag uitlokt en welke motivaties aan het gedrag ten grondslag liggen.
Haar adviezen zijn altijd wetenschappelijk onderbouwd en er wordt rekening gehouden met de praktische uitvoerbaarheid en de persoonlijke situatie van de eigenaar. Voor meer informatie kun je terecht op de website van Katsgewijs.

Paraveterinair Feikje volgt momenteel een studie tot gedragstherapeut. Zij hoopt deze in 2021 af te ronden zodat zij eigenaren van katten met én zonder gedragsproblemen kan voorzien van hulp en adviezen. Tijdens haar opleiding zal zij vast tips en trucs delen via onze Social Media kanalen, de website en de nieuwsbrief.

Ontlasting onderzoek
Soms is het wenselijk om onderzoek te doen op de ontlasting van je kat. Om dit onderzoek goed uit te kunnen voeren is het belangrijk dat de ontlasting op de juiste manier wordt opgevangen en bewaard. Je kunt daarvoor gebruik maken van de spatel en het potje die je van de praktijk hebt gekregen en het onderstaande schema.  

Stappenplan verzamelen ontlasting

1. Neem het potje en de spatel mee naar de kattenbak
2. Neem direct nadat het dier gepoept heeft het monster
3. Bij meerdere katten: let er op dat het ontlastingsmonster van de goede kat komt
4. Bemonster zo veel mogelijk de bovenkant van de ontlasting en probeer zo weinig mogelijk kattenbakvulling mee te scheppen in het monster om besmetting te voorkomen
5. Probeer ongeveer één eetlepel ontlasting te verzamelen

Ontlasting verzamelen gedurende drie dagen
Wanneer je gevraagd is om van drie dagen ontlasting te verzamelen hou dan rekening met het volgende:

1. Neem van iedere poepbeurt gedurende 3 dagen ontlasting en doe dit in het potje;
2. Het maakt niet uit op welk tijdstip van de dag je dit doet;
3. Alle drie de ontlastingsmonsters mogen in hetzelfde potje verzameld worden.

Belangrijk

• Bewaar het potje met de ontlasting in de koelkast. Breng de ontlasting binnen 12 uur na de (laatste) monstername naar de praktijk;
• Drie dagen voorafgaand aan de monstername mag er geen ontlasting van andere dieren of prooidieren gegeten worden;
• Vul het potje maximaal tot de helft met ontlasting.

Huisdieren en warmte
Ook ons kikkerlandje kent in de zomer warme dagen met hoge temperaturen. Veel van ons vinden dit lekker, maar onze huisdieren kunnen hier helaas niet zo goed tegen. Huisdieren hebben een hogere lichaamstemperatuur dan wij mensen. Daarbij hebben zij een vacht en kunnen ze niet zweten. Logisch dat zij sneller oververhit kunnen raken. Oververhitting is erg gevaarlijk en kan zelfs een dodelijke afloop hebben. We kunnen het dus niet vaak genoeg zeggen, bescherm je huisdier tegen de warmte!

Symptomen van oververhitting
Een lichaamstemperatuur boven de 39,5-40 graden is echt veel te hoog, boven de 42 graden is het zelfs levensbedreigend! Symptomen van oververhitting zijn:

• Sloom
• Lusteloos
• Kwijlen
• Hijgen
• Braken
• Bewusteloos raken

Wat moet ik doen wanneer ik vermoed dat mijn dier oververhit is?
Als je vermoed dat je dier oververhit is neem dan onmiddellijk contact op met de praktijk en begin met koelen. Doe dit met koude handdoeken en koel voornamelijk bij kop, oren, hals en poten. Gebruik geen ijskoud water. Daardoor trekken de bloedvaten samen en raakt je huisdier nog moeilijker zijn warmte kwijt.

Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen
Zorg dat je huisdier altijd beschikking heeft over schaduw en vers water.
Laat het nooit achter in de auto, ook niet heel kort of wanneer het in de schaduw staat.
Beweeg niet op het heetst van de dag en houd er rekening mee dat asfalt ontzettend heet kan worden. Ook huisdieren kunnen verbranden. Hiervoor zijn speciale zonnebrandcrèmes te verkrijgen. Heb je een huisdier die al moeilijker ademt? Bijvoorbeeld bij kort-snuitige rassen, neem dan extra voorzorgsmaatregelen.
Veel honden vinden het heerlijk om met warm weer te zwemmen. Dit is ook een fijne manier van afkoelen. Let er wel op dat je hond tijdens het zwemmen niet te veel water binnen krijgt. Dit kan namelijk een maagkanteling tot gevolg hebben. Let er ook op dat je je hond niet in een plas laat zwemmen waar blauwalg heerst.

Klapramen
Met lekker weer zetten wij graag de ramen in huis open. Heb je klapramen? Deze kunnen erg gevaarlijk zijn voor katten! Je kat probeert door het openstaande raam naar buiten te komen en blijft klem zitten tussen het openstaande raam. Doordat het raam gekanteld staat kan de kat niet meer loskomen met alle nare gevolgen van dien. Google eens op veiligheidsrekjes voor klapramen wanneer je toch graag je ramen openzet en katten hebt.

Urineonderzoek
Op advies van de dierenarts of assistente is besloten een urineonderzoek uit te voeren. Om dit onderzoek goed te kunnen doen is het belangrijk dat de urine op de goede manier wordt opgevangen en bewaard. Hieronder vind je tips!

Stappenplan

• Gebruik voor het opvangen van urine Katkor. Dit zijn kunststof kattenbakkorrels die geen vocht opnemen
• Verwijder oude kattenbakvulling uit de kattenbak en reinig de bak vervolgens grondig. Maar de bak na het schoonmaken goed droog
• Vul de kattenbak met Katkor
• Als de kat geplast heeft kun je de urine opzuigen met de meegeleverde pipet en overbrengen in het buisje. Het liefst hebben wij een buisje halfvol urine
• Breng de urine zo snel mogelijk langs op de praktijk
• Na het opvangen van de urine kunnen de korrels uit de bak en kan de gewone kattenbakvulling er weer in. De Katkor korrels kunnen na grondig wassen en drogen bewaard worden voor hergebruik

Belangrijk

• Bewaar de urine nooit langer dan 4 uur in de koelkast
• Minder dan 1 cm urine is vaak te weinig voor een goed diagnostisch onderzoek. Probeer daarom minimaal 1 cm mee te brengen
• Zuig geen urine op van de grond. Dit geeft vuil wat het onderzoek zou kunnen beïnvloeden

Plassen naast de bak
Als je kat naast de kattenbak plast is dit natuurlijk erg vervelend. Voor jou als eigenaar, maar ook voor de kat, want die doet dat niet zomaar. De oorzaak van het verkeerd plassen kan medisch zijn of er is sprake van een gedragsprobleem.

Medische oorzaak
Om er achter te komen of je kat een medisch probleem heeft is het nodig om urine te onderzoeken. Vang de urine op en breng dit zo snel mogelijk naar de dierenarts

Blaasontsteking
Bij een blaasontsteking is de binnenbekleding van de blaas beschadigd ten gevolge van gruis en/of bacteriën. Hierdoor komen cellen, slijm en soms zelfs bloed vrij in de urine. In het laatste geval kan de urine een rode kleur hebben. Omdat de blaaswand geïrriteerd is door de ontsteking heeft de kat steeds het gevoel dat het moet plassen en dat plassen doet ook nog eens pijn. Hierdoor ontstaat er een situatie waarbij de kat de kattenbak gaat mijden en (kleine) plasjes buiten de bak gaat doen. Een kat met blaasontsteking krijgt antibiotica en een pijnstiller.

Mocht er aan de hand van het microscopisch onderzoek gruis of steentjes in de urine te zien zijn dan heeft de kat ook nog andere speciale zorg nodig. Je kunt hier informatie over lezen onder het kopje ‘urine onderzoek’.

Poly Urie / Poly Dipsie
Wanneer een kat veel moet plassen en daardoor ook veel drinken noemen we dit Poly Urie, Poly Dipsie. Ook wel PU/PD. Wanneer een kat erg veel moet plassen dan kun je je wel voorstellen dat het de kattenbak niet altijd haalt. PU/PD is een symptoom die kan duiden op verschillende ziektes waaronder bijvoorbeeld nierfalen of suikerziekte. Om deze ziektes vast te kunnen stellen is bloedonderzoek nodig.

Gedragsproblemen
Een kat die buiten de kattenbak gaat plassen kan verschillende oorzaken hebben.

• De bak staat op een onrustige plek: bijvoorbeeld naast een deur of andere plek waar veel langs gelopen wordt
• De kat heeft pijn ervaren op de bak ten gevolge van een blaasontsteking of andere oorzaak
• De kat is erg geschrokken terwijl hij op de bak zat
• De kattenbak is de vies. Voor 1 kat heb je 2 bakken nodig. 1 voor urine en 1 voor ontlasting. Voor elke extra kat dien je ook 1 extra kattenbak te plaatsen
• Stress door veranderingen in huis, bijvoorbeeld de komst van een baby, hond, kat, verhuizing, vakantie, verbouwing etc. Katten zijn erg gevoelig voor nieuwe situaties
• De kat heeft voorkeur voor bepaalde kattenbakvulling, probeer daarom verschillende soorten uit
• De etensbak staat te dicht bij de kattenbak
• De bak heeft een kap of deur: oudere, soms dementerende, katten zien niet zo goed. Ze kunnen het daardoor te donker of te benauwd vinden
• De kat heeft altijd zijn behoefte buiten gedaan en heeft als kitten simpelweg niet geleerd om op de kattenbak te gaan

Wat kun je doen
Wacht niet tot de kat een gewoonte van het gedragsprobleem heeft gemaakt. Maak plekken waar de kat geplast heeft schoon met groene Biotex (10% oplossing) en daarna met alcohol. Maak de beschikbaarheid van de plek waar de kat geplast heeft onmogelijk. Bijvoorbeeld door er iets op te plaatsen. Ammonia heeft een aantrekkingskracht op katten. Een beetje ammonia in de kattenbak kan de aantrekkelijkheid vergroten. Citroenlucht juist niet, dit zal de kat dan ook mijden. Bestraf je kat nooit na het doen van een plasje op de verkeerde plek. Dit zal niets uithalen en eerder averechts werken. Voor katten die het normaal gesproken gewend zijn om buiten hun behoefte te doen kun je de kattenbakkorrels wat mengen met tuinaarde.
Als laatste redmiddel zou je de kat kunnen opsluiten in een kleine ruimte met een bak, zodat het leert om weer op de bak te plassen.

Sproeien
Sproeien is normaal markeergedrag voor katten. Echter is dit voor jou als eigenaar wel een probleem. De geurvlaggen die zowel de kater als de poes uitzetten ruiken niet fis. Sproeien onderscheidt zich van gewoon urineren door de stank ervan en de houding van de kat bij het sproeien. Bij sproeien is de staart recht omhoog en heeft het een trillende beweging. Door verandering van leefomgeving, als de kat in de puberteit komt, rond paartijd en als meerdere katten in huis zijn neemt het sproeigedrag toe.

Sproeien verdwijnt bij 90% van de katers en bij 95% van de poezen door ze te laten castreren / steriliseren op de leeftijd van 6 á 7 maanden. Op latere leeftijd kan het ook verdwijnen, maar is de kans groter dat het sproeien blijft bestaan.

Wat kun je er aan doen

• Zet de voerbak op de plaats waar de kat sproeit
• Ga spelen op de plaats waar de kat sproeit
• Valeriaanextract neerleggen werkt niet! Valeriaan werkt wel in het reismandje of wanneer er bezoek aan de dierenarts nodig is. De kat wordt hier rustiger van.
• Leg watjes neer. Strijk de watjes eerst langs de zijkanten van de snorharen van de kat. Hier zitten namelijk geurklieren. Leg de watjes op de plek waar de kat sproeit. De kat hoeft deze plek dan niet meer te markeren want zijn keur is al aanwezig
• Feliway. Feliway is een spray of verdamper met feromonen. Katten worden hier rustiger van. De spray kan op een watje op de plaats gelegd worden. De verdamper gaat in het stopcontact. Dit kan helpen als katten sproeien bij stress.
• Leg nooit watjes met Feliway in de kattenbak! Hierdoor gaat de kat juist buiten de bak plassen!

Bloeddrukmeting
Verschillende ziekten kunnen leiden tot een afwijkende bloeddruk. Zodra we weten dat een hond of kat een dergelijke afwijking heeft, is het verstandig de bloeddruk te controleren. Andersom kan een afwijkende bloeddruk ons ook op het spoor brengen van zo’n ziekte.

Aandoeningen gepaard met hoge bloeddruk
Bij dieren met een aandoening die gepaard gaat met een hoge bloeddruk, adviseren wij om regelmatig de bloeddruk te laten controleren. Denk hierbij aan katten met nierfalen, een te snel werkende schildklier, diabetes mellitus, hartfalen en de Ziekte van Cushing.

Senioren
De meeste van deze ziekten zien we oudere katten. Bij de seniorengroep kan het dus ook zinvol zijn om één of twee keer per jaar de bloeddruk te meten. Bij katten geldt dat vanaf een jaar of 7. Op deze manier kunnen ‘verborgen’ aandoeningen in een vroeg stadium ontdekt worden.

Symptomen te hoge bloeddruk
Meestal zijn er in eerste instantie géén symptomen bij een te hoge bloeddruk. Vaak zie je symptomen van onderliggende aandoeningen zoals bijvoorbeeld veel drinken, veel plassen en afvallen. Afwijkingen aan het oog, zoals plotselinge blindheid, kunnen ook duiden op een te hoge bloeddruk. Daarnaast zien we soms neurologische afwijkingen (wankel lopen, epileptische aanvallen) en afwijkingen aan het hart (hartruis).

Te lage bloeddruk
Een te lage bloeddruk kan natuurlijk ook voorkomen. Ziekten die gepaard gaan met een te lage bloeddruk zijn de Ziekte van Addison, Shock, sterke uitdroging, hartfalen en een te langzaam werkende schildklier.

Waarom bloeddruk meten?
Een te hoge bloeddruk kan schade geven aan verschillende organen, zoals de nieren en het hart. Ook kan het bloedingen veroorzaken in bijvoorbeeld de ogen of de hersenen. Een te hoge bloeddruk is goed te behandelen met medicijnen. Hiermee kun je verdere schade aan het lichaam voorkomen.

Bloeddruk meten
Een meting van de bloeddruk doen wij met behulp van een doppler. Dit houdt in dat er een manchet rond de voorpoot of staart wordt geplaatst. Gemiddeld worden er vijf metingen uitgevoerd om een betrouwbare uitslag te krijgen. Belangrijk is dat de kat rustig en niet gestrest is tijdens de meting. Er moet daarom altijd voldoende tijd gereserveerd worden voor het meten van de bloeddruk.

Nierfalen
We spreken van nierfalen wanneer de nieren niet meer in staat zijn om de normale functies uit te oefenen. De nieren zijn vooral van belang voor het ontgiften van het lichaam, maar ze spelen ook een rol bij de aanmaak van rode bloedcellen en natuurlijk bij de water,- en mineralenhuishouding.
Nierfalen komt het meest voor bij oudere dieren. Bij deze patiënten is het nierfalen het gevolg van een soort ‘verbindweefseling’ van de nieren, waarbij functioneel nierweefsel wordt vervangen door littekenweefsel. Dit wordt ook wel een schrompelnier genoemd. Nierfalen kan echter ook op jongere leeftijd optreden ten gevolge van een (acute) nierontsteking, ernstige uitdroging, een blokkeade van de urinewegen, (ernstige) hartaandoeningen, vergiftigingen en cysten of tumoren in de nieren.

Functie
De nieren hebben verschillende functies:

• Concentreren van urine door vocht terug te halen
• Uitscheiden van afvalstoffen (Ureum)
• Bevorderen van de aanmaak van rode bloedcellen
• Op peil houden van de bloeddruk

Wanneer er schade aan de nieren ontstaat kunnen deze hun functie niet meer goed uitvoeren.

Symptomen
Bij katten zien we dat ze veel gaan plassen en drinken, maar toch uitgedroogd raken. Ook worden ze vaak misselijk omdat ze hun afvalstoffen niet goed uitscheiden. Daarnaast vermagert de kat en krijgt ze een slechte vacht doordat ze eiwitten verliest via de nieren. Ook kan er hoge bloeddruk en/of bloedarmoede optreden. Naast deze symptomen kan spierzwakte, slechte eetlust, diarree, bleke slijmvliezen, vieze geur uit de bek, slechte algehele conditie, ontstekingen in de bek en coördinatiestoornissen duiden op nierfalen.  

Diagnose
De diagnose begint al bij het algemeen onderzoek van je dier. Tijdens een algehele check voelen we altijd even naar de nieren. In het geval van chronisch nierfalen kunnen we kleine, knobbelige ‘schrompelniertjes’ voelen. Daarnaast kan een goede anamnese ons in de juiste richting wijzen.
Om de diagnose te bevestigen is er altijd een bloedonderzoek nodig. Blijft er sprake te zijn van nierfalen, dan doen we ook nog een urine onderzoek om te kijken of je kat eiwitten verliest in de urine. Soms wordt daarnaast ook een echo van de nieren of het meten van de bloeddruk geadviseerd.
Op basis van de uitslag van de verschillende onderzoeken kunnen we een inschatting maken van de ernst van het nierfalen en de prognose. We moeten ons realiseren dat veranderingen van bloedwaarden pas optreden bij een verlies van 50-70% van de nierfunctie!

Behandeling
De schade aan de nieren is bij chronisch nierfalen helaas onherstelbaar. Wel kunnen we zorgen dat het nog functionele deel van de nieren zo optimaal mogelijk kan werken. De behandeling van chronisch nierfalen bestaat uit een aantal onderdelen:

1. Vochtbalans herstellen
Een kat met nierfalen raakt snel uitgedroogd. Hierdoor voelen zij zich erg slecht. Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat we het vochttekort weer aanvullen. Dit kan op twee verschillende manieren:
- 3 dagen in de opname met een intraveneus infuus (optimale methode)
- 3 dagen onderhuids vocht geven (minder ideaal voor herstel vochtbalans, maar voor sommige katten minder stressvol)
Thuis kun je er ook voor zorgen dat je kat meer vocht binnen krijgt. Dit kun je doen door:
- Blikvoer geven of water toevoegen aan de brokjes
- Veel vers drinkwater aanbieden (meerdere bakjes op verschillende plekken)
- Een waterfontein aanschaffen

2. Nier dieet
Wij adviseren bij nierfalen een speciaal dieet voor je kat. De lage fosfaat,- en eiwitgehaltes in dit voer zorgen er voor dat de nieren minder belast worden. Dit helpt een snelle achteruitgang te voorkomen.
LET OP! Het is belangrijker dat je kat goed eet! Vindt je kat het nier dieet niet lekker? Of wil je kat niet goed eten? Biedt dan altijd eerst iets anders aan wat je kat wel lekker vindt. Wanneer je kat wel weer goed eet kunnen we een nier dieet zoeken wat je kat wel lekker vindt.
TIP: Soms helpt het om natvoer op te warmen in de magnetron.

3. Medicatie
Als uit het urine onderzoek blijkt dat je kat eiwitten verliest, krijg je ook medicatie mee die de uitscheiding van eiwitten zal verminderen. Soms blijkt uit het bloedonderzoek dat het kalium te laag is, deze kunnen wij aanvullen door het geven van een voedingssupplement.
Wanneer de bloeddruk verhoogd is krijgt je kat een bloeddrukverlager en tot slot kunnen we medicatie geven tegen de misselijkheid als je kat niet wil eten.

Prognose
Op basis van de bloed,- en urinewaarden kunnen we een indicatie krijgen van de ernst van het nierfalen. De gemiddelde levensverwachting van een kat met nierfalen kan uiteenlopen van enkele dagen tot enkele jaren, afhankelijk van de ernst en het succes van de behandeling.

Een goede behandeling is essentieel bij een kat met nierfalen. Wanneer je kat slecht wil eten en drinken kan deze snel uitgedroogd raken en kunnen de nieren nog sneller achteruit gaan.

Let daarom altijd goed op dat je kat goed blijft eten en drinken. Neem bij twijfel altijd contact op!

Het is verstandig om een kat met chronisch nierfalen regelmatig te laten controleren. Wij adviseren om 2 keer per jaar langs te komen met je kat. Tijdens deze controle zullen we je kat helemaal onderzoeken, houden we het lichaamsgewicht bij en nemen we wat bloed a om te kijken hoe het met de nierwaarden staat. Daarnaast kunnen we eventueel een urineonderzoek en bloeddrukmeting uitvoeren. Afhankelijk van de uitkomst kan er besloten worden of er iets aan de behandeling veranderd moet worden.

Gebitsproblemen
Veel honden en katten leven met gebitsproblemen. Honden en katten zullen namelijk niet snel laten zien dat ze last hebben van het gebit. Eten is een eerste levensbehoefte en dus zullen ze daar niet snel mee stoppen wanneer ze last krijgen van tansteen of kiespijn. Daarom is het belangrijk om dit regelmatig na te laten kijken en zo nodig te laten behandelen.

Er zijn een aantal symptomen waaraan je toch kunt herkennen dat je huisdier last heeft van zijn tanden en/of kiezen. Een stinkende adem is hiervan de meest bekende. Maar ook slecht of niet willen eten is een symptoom dat kan duiden op gebitsproblemen. Helaas zijn niet alle symptomen altijd even duidelijk zichtbaar. Twijfel je of je huisdier last heeft van zijn gebit? Neem dan gerust even contact op met de praktijk. Zo voorkom je dat jouw huisdier onnodig met pijn blijft rondlopen.

Waarom een gebitsbehandeling?

Tandplaque en tandsteen
Honden en katten krijgen tandplaque door het eten van voedsel. Op hoektanden en op de achterste kiezen blijven de meeste voedselresten zitten. Deze voedselresten worden in combinatie met speeksel en bacteriën omgezet in tandplaque. Tandplaque is te verwijderen door goed te poetsen. Wanneer dit niet voldoende verwijderd wordt zal tandplaque zich omzetten in tandsteen. Tandsteen is te herkennen aan de bruine aanslag op de tanden en kiezen. Dit geeft veel stank, irritaties en ontstekingen in de bek van je huisdier. Wortels kunnen ontstoken raken en bloot komen te liggen. Tanden en kiezen kunnen los gaan zitten en verloren gaan. Dit is erg pijnlijk voor je huisdier!
Daarnaast kunnen bacteriën in de bloedbaan terecht komen en door het lichaam gaan zwerven. Dit kan gevaar opleveren voor verschillende organen, waaronder het hart. 
Tandsteen is niet meer weg te halen met een tandenborstel. Hiervoor is een professionele gebitsreiniging nodig. Deze reiniging vindt plaats onder narcose.

Pas als het dier goed slaapt kunnen we het gebit grondig beoordelen en bepalen of er tanden en kiezen getrokken moeten worden. Daarnaast kunnen we nu veilig in de mondholte aan het werk. We beginnen altijd met het reinigen van het volledige gebit, waarbij ook het tandplaque en tandsteen onder het tandvlees wordt verwijderd. Tijdens de gebitsbehandeling wordt het dier geïntubeerd en voorzien van zuurstof en eventuele gasnarcose. We houden daarbij de ademhaling, hartslag en temperatuur nauwlettend in de gaten.

Voor een goede beoordeling van het gebit zijn dentale röntgenfoto’s soms noodzakelijk. Lees meer hierover op onze pagina over dentale röntgen.

Gebitsbehandeling
Een gebitsbehandeling bestaat uit:

• Reinigen van het gebit waarbij tandplaque en tandsteen wordt verwijderd
• Eventueel trekken van tanden en/of kiezen
• Polijsten van schoongemaakte en achtergebleven tanden en/of kiezen
• 2 weken na de behandeling een gratis nacontrole bij de dierenarts of assistente.

Poetsen
Probeer het gebit van je huisdier iedere dag te poetsen. Op de praktijk verkopen we speciale gebitsverzorgingssetjes. Deze zijn inclusief tandpasta. Als dit een te grote belasting is voor jou en je huisdier kun je ook voor kiezen om wekelijks te poetsen. Dit levert ook een redelijke bijdrage aan het voorkomen van tandsteen.

Tandpasta
Tandpasta voor mensen schuimt te veel en is schadelijk voor de maag van je dier. Gebruik een speciale dierentandpasta. Deze schuimt minder en heeft een lekkere smaak. Hierdoor wordt het aanleren van tandenpoetsen een stuk makkelijker! Daarnaast heeft de tandpasta een bacterie dodende werking en zal het in combinatie met goed poetsen zorgen dat tandplaque oplost. Gebruik bij het poesten een zachte nylon borstel. Medium en harde borstels zijn te hard voor het gevoelige tandvlees van je huisdier.

Poetsen lukt niet
In sommige gevallen lukt het je als eigenaar echt niet om de tanden van je huisdier te poetsen. Bij katten kun je het masseren van de wangen over de kiezen en tanden proberen aan te leren.
Plaats je vingertoppen aan de buitenkant van de wangen van je kat. Masseer voorzichtig met ronde bewegingen over de kiezen. Hiermee zou je wat tandplaque kunnen verwijderen. Zorg er voor dat het geen stress oplevert voor je kat en probeer het bijvoorbeeld wanneer hij of zij lekker bij je op schoot ligt.

Vet Aquadent kan ook een goed alternatief bieden. Dit is een vloeistof die je toevoegt aan het drinkwater van je hond of kat. Dit middel kan helpen bacteriën in de bek van je huisdier te doden. Vraag de assistente voor uitleg en een folder!

Royal Canin heeft speciale brokken die zorgen voor een mechanische reiniging van het gebit. De speciaal toegevoegde ingrediënten in dit voer zorgen voor minder vorming van tandplaque, tandsteen en een slechte adem.

Hartruis
De dierenarts heeft vastgesteld dat je kat een hartruis heeft. Dit kan betekenen dat je kat een hartprobleem of hartfalen ontwikkeld, maar wanneer en of dit gebeurt weten we niet.

Symptomen
Wanneer er symptomen bij hartfalen ontstaan zien we:

• Gewichtsverlies
• Benauwdheid
• Versnelde ademhaling
• Hoesten

Diagnose
De diagnose is vast te stellen met behulp van een röntgenfoto van de borstkas.

Behandeling
Hartfalen zijn niet te stoppen, maar we kunnen het hart wel ondersteunen met medicatie waardoor katten minder tot geen klachten meer hebben. Uit onderzoek weten we dat het pas zinvol is om met medicatie te starten wanneer er hartfalen is. Als dit het geval is geldt: hoe eerder starten, hoe beter. De klachten van hartfalen zijn in het beginstadium soms lastig te herkennen. Vaak zien we alleen gewichtsverlies en wat verminderd uithoudingsvermogen. Pas wanneer het hartfalen toeneemt zien we benauwdheid.

Hoe weet je dan wanneer je wel moet beginnen met het geven van medicatie? Ons advies is om je kat jaarlijks te laten onderzoeken bij een dierenarts en jaarlijks een röntgenfoto (of echo) van de borstkas te laten maken. Hiermee proberen we beginnend hartfalen op te sporen indien dit zich ontwikkeld.

Tegenwoordig is er nog een extra optie. Er is een bloedtest (NT-proBNP) die kan aangeven of er wat aan de hand is met het hart. Als deze waarde normaal is, is er geen sprake van hartfalen. Als deze waarde wel verhoogd is moeten we een aanvullende röntgenfoto van de borstkas maken. Het is dus ook mogelijk om jaarlijks deze bloedtest uit te laten voeren en alleen bij een verhoogde waarde een röntgenfoto.

Liever niet monitoren
Wil je geen gebruik maken van dit monitoringstraject? Het advies is dan om het gewicht van je kat en de ademhaling in rust goed in de gaten te houden. Ook kun je letten op benauwdheid. De ademhaling van je kat kun je wekelijks tellen als het ligt te slapen. Kijk hoe vaak de buik omhoog en naar beneden gaat. Een keer omhoog en naar beneden is één ademhaling. Er mogen niet meer dan 30 ademhalingen per minuut zijn.

De schildklier
De schildklier is een orgaan in de hals die hormonen produceert die belangrijk zijn voor de regeling van verschillende functies in het lichaam. Bij een kat met een te snel werkende schildklier wordt er te veel van deze hormonen aangemaakt. Dit heeft gevolgen voor het hart, de lever en de nieren.
Een vergroting van de schildklier is vaak goedaardig en treedt vooral op bij oudere katten

Hyperthyreoidie
Bij een te snel werkende schildklier zorgt de overmaat aan schildklierhormonen in het bloed voor een toename van de stofwisseling. De meest voorkomende klachten zijn gewichtsverlies (ondanks goede eetlust), veel drinken en plassen, veel ontlasting en veranderingen van de vacht. Ook is het mogelijk dat er gedragsveranderingen optreden zoals hyperactiviteit of agressie.

Diagnose
Bij het klinische onderzoek is er vaak sprake van een versnelde hartslag, wat soms samen gaat met een hartruis. Daarnaast treffen we vaak een voelbare (vergrote) schildklier en een onverzorgde vacht. Ook is het mogelijk dat de bloeddruk verhoogd is. Dit kan onderzocht worden door middel van een bloeddrukmeting.

Als er een vermoeden is van hyperthyreoïdie is het nodig om bloed af te nemen. Uit het bloed kunnen we namelijk de concentratie van het schildklierhormoon (T4) bepalen. Daarnaast is het belangrijk om ook de lever,- en nierwaarden te controleren, omdat de schildklier invloed uitoefent op deze organen.

Behandeling
Het doel van de behandeling is de concentratie van schildklierhormoon in het bloed terug naar normaal te brengen. Er zijn verschillende opties:

• Medicijnen (tabletten of zalf)
• Aangepast dieet
• Bestraling met radioactief jood

De eerste keus van behandelen is via tabletten. Deze medicatie zal de kat voor de rest van zijn leven moeten krijgen. Er wordt gestart met een standaard dosering. Wat vervolgens via bloedonderzoek opgevolgd wordt.
Een aangepast dieet is een dieet voer dat minder jodium bevat. Naast dit dieet mag de kat helemaal niets anders eten en is dus eerder haalbaar voor een binnen-kat.
De bestraling met radioactief jood wordt enkel in Utrecht of Gent (B) uitgevoerd. De kat moet daar enkele dagen verblijven tijdens de behandeling.

Opvolging
Drie weken na het opstarten met de medicijnen evalueren we of de klinische symptomen verbeterd zijn. Er wordt opnieuw bloed afgenomen om te controleren of de schildklier voldoende geremd wordt. Afhandelijk van deze uislag wordt de medicatie aangepast totdat de schildklierwaarde terug binnen de referentiewaarden valt.

Wanneer de schildklierwaarde weer normaal is, zullen we elk half jaar een oproep versturen oor een controle om de situatie te bespreken (klinische symptomen, medicatie etc.). Daarbij zullen we in overleg besluiten of er opnieuw bloed afgenomen moet worden.

De schildklier heeft een belangrijke rol in de regeling van de bloeddruk. Als de bloeddruk verhoogd is zetten we ook bloeddrukverlagers in. Net zoals bij de schildklierwaarden is het belangrijk om de ingestelde therapie te evalueren en deze zo nodig aan te passen.